Komputerowe wydanie BIBLII TYSI¤CLECIA Z KONKORDANCJ¤ Biblia, to tytuˆ nadany Ksi©dze (dokˆadniej: Ksi©gom; gr. Biblion), kt¢ra zawiera spisane przez ludzi Sˆowo Bo¾e. Historia tego, jak¾e niezwykˆego ludzkiego zapisu jest dˆuga, ciekawa i bardzo skomplikowana. Jako jeden z przykˆad¢w mo¾e posˆu¾y† chocia¾by materiaˆ do pisania, kt¢rego u¾ywano dla utrwalenia tego, co B¢g uczyniˆ i powiedziaˆ dla zbawienia ludzi. Pierwszym znanym materiaˆem pi˜miennym byˆa skaˆa. Ze skaˆy wyr¥bywano kamienne tablice, na kt¢rych pisano ostrym metalowym rylcem. Wygodniejsze w u¾yciu byˆy tabliczki gliniane, na kt¢rych wygniatano litery. Na tabliczkach drewnianych pisano atramentem, za˜ poci¥gni©te woskiem zapisywano specjalnym rylcem. Zdecydowanie lepszym materiaˆem, znanym du¾o wcze˜niej w Egipcie, kt¢rego u¾yto tak¾e dla tekstu Biblii byˆ papirus. W III-II w. przed Chr. ludzie zacz©li u¾ywa† do pisania cienkiej sk¢ry, bardzo dokˆadnie wyprawionej, zwanej pergaminem. Pergamin byˆ trwaˆy, gˆadki, dawaˆ si© zapisywa† dwustronnie, ˆatwiej byˆo dokonywa† poprawek itp. Nic dziwnego, ¾e wiele kodeks¢w biblijnych zapisanych na pergaminie zachowaˆo si© w bardzo dobrym stanie a¾ do naszych czas¢w. Pojawienie si© papieru a nast©pnie wynalazek druku rozwi¥zaˆo problem ceny i wielko˜ci nakˆadu kolejnych wydaä Biblii. I tak zastanawiaj¥c si© nad materiaˆem dla tekstu Biblii, doszli˜my do czas¢w wsp¢ˆczesnych. Oto teraz Biblia znalazˆa si© w polskich domach i dˆoniach jako cudowna ksi©ga zapisana na papierze, wygodna w u¾yciu i dla wszystkich dost©pna. Jednak historia materiaˆu na kt¢rym zapisywano Bibli© wcale si© jeszcze nie zakoäczyˆa. W ostatnich latach, dzi©ki rozwojowi techniki komputerowej, pojawiˆ si© jako˜ciowo nowy materiaˆ umo¾liwiaj¥cy zapis tekstu Biblii. Chodzi o zapis Biblii na no˜niku magnetycznym. Dotychczas w wielu j©zykach europejskich (np. angielski, francuski, niemiecki.., oczywi˜cie tak¾e w j©zykach biblijnych) tak sporz¥dzony tekst Biblii ju¾ si© ukazaˆ. W j©zyku polskim staˆo si© to ostatnio faktem dzi©ki zgodzie Wydawnictwa Pallottinum na dystrybucj© tekstu IV wydania Biblii Tysi¥clecia wraz z programem BIBLIA.EXE. Dlatego o˜mielamy si© zaproponowa† wszystkim - kt¢rzy nie chc¥ by Sˆowo Bo¾e w naszej ojczy«nie ulegaˆo jakiemukolwiek skr©powaniu (por. 2 Tm 2,9) - nabycie takiego tekstu Biblii. Dla bardziej konkretnego zach©cenia do zakupu Biblii Tysi¥clecia na dyskietkach, mo¾na tu wskaza† pewne mo¾liwo˜ci, jakie daje komputerowe wydanie tekstu Biblii z konkordancj¥: - czytanie i szybkie przegl¥danie tekstu Biblii razem z mi©dzytytuˆami, przypisami, wst©pami. - "w©drowanie" po przypisach i tek˜cie wykonuj¥c skoki przypis <-> tekst lub tekst <-> przypis. - tematyczne grupowanie wybranych fragment¢w w zakˆadkach. - druk / zapis wybranego fragmentu tekstu. - szukanie wiersza na podstawie caˆego sˆowa(¢w) lub fragmentu(¢w) w tek˜cie Pisma ˜wi©tego. - szukanie wiersza na podstawie caˆego sˆowa(¢w) lub fragmentu(¢w) w konkordancji. Przegl¥danie tekstu Biblii jest podzielone na poziomy wynikaj¥ce z podziaˆu Biblii na ksi©gi, rozdziaˆy, wiersze. Aby zapewni† szybkie odszukiwanie wybranego fragmentu i uˆatwi† orientacj© w tek˜cie, program wy˜wietla jednocze˜nie tekst i list© ksi¥g, rozdziaˆ¢w oraz wierszy b©d¥c¥ szczeg¢ˆowym trzypoziomowym spisem tre˜ci. W celu wy˜wietlenia wybranego fragmentu tekstu nale¾y tylko 1) klawiszami kursor¢w, Page Up, Page Dn, Home, End, Enter i Esc odszuka† dany fragment w spisie a w oknie tekstu nast¥pi jego r¢wnoczesne wy˜wietlenie lub 2) (szybciej) odszuka† dan¥ ksi©g©, rozdziaˆ, wiersz na podstawie pocz¥tkowego ci¥gu znak¢w. Dodatkowym poziomem spisu s¥ definiowane przez u¾ytkownika zakˆadki. S¥ to listy wybranych odno˜nik¢w do tekstu Biblii, kt¢re umo¾liwiaj¥ szybkie odszukiwanie cz©˜ciej przegl¥danych fragment¢w. Ka¾da zakˆadka mo¾e mie† siedmio- i dwudziestodwuznakow¥ nazw©, co umo¾liwia wydzielenie podgrup zakˆadek. W zakˆadce mo¾na zapami©ta† blok tekstu (od wiersza1 do wiersza2) a nast©pnie wydrukowa† lub zapisa† jedn¥ zakˆadk© lub blok zakˆadek. Opcja automatycznego wstawiania odszukanych wierszy do zakˆadek uˆatwia i przy˜piesza szukanie wielu fragment¢w w caˆym tek˜cie. Program BIBLIA.EXE jest przeznaczony dla komputer¢w AT (286), 386, 486, ... z kartami Hercules, EGA, VGA, SVGA. Tryb 50 wierszy ekranu dziaˆa dla kart VGA i SVGA. Dla kart EGA, VGA i SVGA u¾ytkownik mo¾e wybra† rodzaj instalowanych polskich znak¢w (BRAK, MAZOVIA lub LATIN 2). W przypadku karty Hercules wymagana jest sprz©towa instalacja znak¢w. Program zawiera teksty w standardzie LATIN 2 i umo¾liwia odpowiedni¥ konwersj© zale¾nie od wyboru opcji przez u¾ytkownika. Bazy danych z tekstem + program BIBLIA.EXE zajmuj¥ ok. 10 MB twardego dysku. Bazy konkordancji zajmuj¥ dodatkowo od 35 do 80 MB zale¾nie od wyboru opcji indeksowania. Tak wygl¥daˆyby tylko gˆ¢wniejsze mo¾liwo˜ci zastosowania programu w pracy z Bibli¥, w tym "nowoczesnym" karmieniu si© Sˆowem Bo¾ym. Dlatego niniejszym o˜mielamy si© anonsowa† pojawienie si© na naszym rynku komputerowym drugiej wersji programu "Biblia" z konkordancj¥ i zach©ca† do jego nabycia. Jeste˜my bowiem przekonani, i¾ powiedzenie: "NOWOCZESN¤ POMOC¤ W WIERZE JEST BIBLIA W KA½DYM KOMPUTERZE !" wcale nie jest przesad¥. / - / ks. dr Jan Flis / - / Andrzej Samardak