Deluxe Paint w praktyce (odc. 25.) ---------------------------------- CZY W HAMIE MOÛNA MALOWAÊ? Wiele osób na tak postawione pytanie odpowie kategorycznie -- nie! A zwîaszcza Deluxe Paintem! Tryb ten jest najczëôciej uûywany do wyôwietlania obrazków, pochodzâcych z wielokolorowych formatów. Jest w tym duûo racji, ale jak sië czîowiek uprze, to i w trybie HAM zdoîa namalowaê. Stanisîaw Wësîawski W artykule bëdzie mowa o pracy Deluxe Paintem IV w trybie HAM6. Z dwóch prostych powodów. Po pierwsze nie mam Amigi z ukîadami AGA, a po drugie oczywiste jest, ûe co sië da wykonaê z HAM6, to tym lepiej uda sië z Deluxe Paint IV AGA i HAM8. Najwiëkszâ zmorâ pracy z HAM-em i Deluxem jest straszna powolnoôê dziaîania wiëkszoôci opcji. Zacznë jednak od drugiej przeszkody wspólnej dla wszystkich programów malarskich pracujâcych z HAM -- rampy. Jak wiadomo, rampa jest nieodîâcznâ od HAM-a karâ za uûywanie tysiëcy kolorów wypadkowych bez dodatkowej karty graficznej. Pojawia sië po lewej stronie barwnej plamy na ekranie w postaci pionowych pasków -- od jednego do trzech. Paski powstajâ w wyniku dostosowywania koloru spoza palety (koloru HAM) do koloru istniejâcego w podstawowej palecie kolorów. HAM6 ma 16 kolorów palety. Kolor HAM jest dopasowywany rampâ w trzech kolejnych krokach, w których przesuwane sâ wartoôci suwaków modelu RGB. Im lepiej dobrana paleta podstawowa, tym mniej kîopotu z kolorami HAM. Deluxe Paint, jak kaûdy program malarski, ma paletë programowâ. Jeûeli nie zmienimy jej sami, pojawi sië w palecie TOOLBOX szesnaôcie kolorów w nastëpujâcej kolejnoôci: (00) czarny 00-00-00 (08) ciemnozielony 03-08-04 (01) ôrednioszary 10-10-10 (09) jasnozielony 04-13-04 (02) ciemnoszary 06-06-06 (10) niebieskozielony 04-13-12 (03) jasnoszary 13-13-13 (11) niebieski 03-08-12 (04) czerwony 12-03-04 (12) fioletowoniebieski 08-08-13 (05) pomaraïczowy 13-08-04 (13) granatowy 04-03-12 (06) ûóîty 12-13-04 (14) fioletowy 12-03-12 (07) zgniîozielony 08-08-03 (15) jasnofioletowy 13-08-12 Nazwy kolorów nie sâ ûadnymi oficjalnymi nazwami i jeôli ktoô ma zastrzeûenia na przykîad do nazwy -- "zgniîozielony", to musi wiedzieê, ûe dla mnie to jest wîaônie taki kolor. Jeûeli zmienimy lekko jeden parametr RGB kolorów tej palety, czyli albo RED, albo GREEN, albo BLUE, to uzyskamy nieco inne kolory, ale doôê podobne do pierwowzoru. Z jednym wyjâtkiem -- pierwsze cztery kolory, jako odcienie skali szaroôci, zachowujâ swój charakter tylko wtedy, gdy suwaki R, G i B sâ równo ustawione. Zmiana jednego parametru przeniesie odcieï szaroôci do grupy barw wielokolorowej palety. Pozostaje wiëc tylko dwanaôcie kolorów "defaultowej" palety do wykorzystania. Na pierwszej ilustracji pokazano kolory podstawowej palety oraz ich wartoôci RGB, a obok dodatkowych dwanaôcie kolorów stworzonych przez zmianë jednego parametru. Wartoôci zmienione (czasami bardzo zmienione) zostaîy zaznaczone kwadracikiem. Jak widaê, zmiana jednego parametru pozwala czasami doôê radykalnie znieksztaîciê kolor. Muszë tu jednak wziâê poprawkë na dodatkowâ zmianë barwy w druku. Czytelnik, któremu bardzo zaleûy na przeôledzeniu podawanych przykîadów, bëdzie musiaî sam to sobie powtórzyê na ekranie komputera. Dotyczy to zresztâ wszystkich odcinków serialu o Deluxe Paint. Tak wiëc mamy dwanaôcie nowych kolorów, róûniâcych sië od palety jednym parametrem. Powinno to daê w efekcie minimalnâ rampë -- jednopikselowâ. Pod spodem widaê maîy przykîad. Dwoma kolorami HAM narysowano dwa maîe póîksiëûyce. Powiëkszenie pokazuje, ûe istotnie powstaîa taka rampa. Ale po pobraniu kolorów z ekranu (klawisz [,]) okazuje sië, ûe powstaîo coô dziwnego. Pierwszy kolor -- ôredniozielony, miaî wartoôci 03-10-04. Powstaîa rampa w kolorze 03-08-04. Jest OK. Drugi kolor -- brâzowy, miaî wartoôci 11-08-03. Powstaîa rampa w kolorze 13-08-04. Teû OK, ale zmieniîy sië dwa parametry! RED i BLUE. Wydawaîoby sië, ûe powinien powstaê kolor 08-08-03, jako najbliûszy "w pracy". Tylko, ûe jest to odmiana zieleni, a to, co wykonaî program, czyli kolor pomaraïczowy, jest bardziej podobne do jasnego brâzu, od którego "rampowano". Program wykonaî to lepiej niû to, co mi sië wydawaîo, ale sposób dziaîania algorytmu jest dla mnie zagadkâ. Nie chodzi o to, ûe jestem taki ciekawski, tylko ûe chciaîbym umieê przewidywaê, co mi sië "napaskudzi" podczas malowania w HAM. Druga i trzecia ilustracja pokazuje tworzenie palet kolorów HAM poprzez zmianë jednego parametru koloru w stosunku do programowej palety. Ilustracja druga pokazuje zmianë wartoôci RED (czerwieni), a trzecia -- GREEN (zieleni). Nie wykonywaîem juû ilustracji dla trzeciej wartoôci, poniewaû juû dwie wystarczâ do przeôledzenia, co sië dzieje z kolorami. Wartoôci zmieniaîem najpierw "do góry" do wartoôci =15, a potem przeskakujâc uûytâ juû wartoôê palety podstawowej -- "w dóî", do wartoôci =0. Jak widaê (jeûeli widaê), niektóre barwy dâûâ prawie do czerni i bieli, inne nie zmieniajâ sië specjalnie na swoich kraïcach, mimo kilku stopni przesuniëê wartoôci. Wnioski sâ co najmniej dwa. Po pierwsze widaê, ûe bardzo waûne jest ustalenie kolorów palety podstawowej, szkoda "marnowania barwy". Tracimy tak na oko jednâ czwartâ kolorów moûliwych do uzyskania, otrzymujâc barwy, które nie bardzo róûniâ sië miëdzy sobâ. Zjawisko podobieïstw czëôci kolorów jest chyba podobne do domeny Mobiusa -- dúwiëków. Pewne czëstotliwoôci dúwiëków, przenoszone przez tunery, wzmacniacze i gîoôniki nie sâ sîyszalne dla ludzkiego ucha. Róûnie dla róûnych uszu. Ludzie mîodzi sîyszâ szersze pasmo czëstotliwoôci niû starsi. Produkuje sië urzâdzenia emitujâce dúwiëki, które nie sâ sîyszalne. Tutaj mamy kolory, których nie moûna rozróûniê. Myôlë, ûe w obu wypadkach chodzi o pewnego rodzaju elastycznoôê. Szersze pasmo przenoszenia dúwiëków i miliony barw nie do rozróûnienia pozwalajâ na pewne "zepsucie" przekazu przez róûnego rodzaju rzeczy, które stojâ pomiëdzy úródîem sygnaîu a jego odbiorcâ. Jest pewien zapas, umoûliwiajâcy pîynne przejôcia. Nie wiem, czy analogia do muzyki jest caîkiem dobra, ale w wypadku barw moûemy po drodze mieê jeszcze lepszy monitor lub na przykîad technikë DTP. Jest z czego "zawëûaê" sygnaî. Poniewaû mieliômy dwanaôcie kolorów do wykonania barw HAM, wychodzi nam 12 x 15 x 3 = 540 dodatkowych kolorów. Gdyby robiê to na peînych szesnastu kolorach, otrzymalibyômy 720 barw. W trybie HAM6 moûna w Deluxe Paint przeznaczyê na kolory HAM palety od "b" do "p". Piëtnaôcie palet po szesnaôcie kolorów, czyli 240 nowych kolorów. Jeûeli dodamy do tego 16 kolorów palety podstawowej -- "a", wychodzi nam razem 256. Co to przypomina? Ano, nowy tryb na Amidze 1200. Jasne jest teraz, ûe na AGA pozostawienie wyîâcznie trybu HAM6 byîoby czystym marnotrawstwem. Tak czy owak, powstaîo kilkaset nowych kolorów, które na ilustracjach tworzâ ciâgi prostokâtów, przylegajâcych do siebie bez ûadnej rampy. Poîoûenie wyciëtego kawaîka z dowolnej barwy takiej palety na innâ najczëôciej tworzy pojedynczâ delikatnâ rampë z lewej strony i czasem podobnâ z prawej (z koloru sâsiedniego). Ale niekoniecznie. Mogâ sië zdarzyê i dwupikselowe rampy. W tym momencie najwyûszy czas skoïczyê z teoretyzowaniem i przejôê do praktycznych przykîadów. Zawiîoôci omawianych palet wystarczy skwitowaê stwierdzeniem, ûe warto tworzyê palety w opisany wyûej sposób, poniewaû minimalizujemy nieuchronne pojawianie sië rampy przy malowaniu w trybie HAM. Kolejna ilustracja pokazuje eksperymenty z takimi paletami. Szachownica posadzki zostaîa wykonana z czterech pierwszych kolorów palety. Nie ma kîopotów. Cieniowanie nieba wykonane zostaîo barwami z nowej palety. Pojawia sië cienka rampa z lewej strony. Na zapasowej stronie wykonaîem bryîy, które przeniosîem na gîówny ekran. Cieniowane kule wykonane zostaîy zakresami kolorów, ustawionymi dokîadnie na piëtnaôcie odcieni. Nie ma kîopotów z odcieniami wewnâtrz kul. Pojawia sië wâska rampa na zewnâtrz. Przy przezroczystych kulach -- wykonanych opcjâ TRANSLUCENCY -- pojawia sië rampa wewnâtrz, ale nie jest zbyt agresywna. Objawia sië w postaci maîych punkcików na tle jasnych pól szachownicy. Poniewaû pola te sprawiajâ i bez przysîoniëcia podobne wraûenie, rampa nie rzuca sië zbytnio w oczy. Na zielono-czerwonej kuli pojawia sië wyraúna jaskrawoczerwona rampa z lewej strony od doîu. Poniewaû nie jest to zbyt duûy odcinek, moûna próbowaê jâ zmieniê rëcznie. Pod powiëkszeniem moûna zamieniê piksele czerwieni (rampy) na inny kolor. Na czerwieï naîoûyîem ôredniâ szaroôê z palety podstawowej. Powstaîa oczywiôcie nowa rampa (na prawo od szaroôci) w kolorze ciemnofioletowym, ale przy brunatnej czerwieni kuli w tym miejscu wydaîa mi sië bardziej naturalna. Zielona kula na niebie z "ûóîtkiem" w ôrodku ma jaskrawe rampy po prawej stronie u doîu kuli i jej rdzenia. Jaskrawozielonâ rampë wyretuszowaîem ciemnâ zieleniâ z palety, a jasnâ rampë w ôrodku daîo sië przykryê czerwieniâ. Podobnie moûna postëpowaê w innych wypadkach. Algorytm tworzenia rampy jest inteligentny, ale czasami nie za bardzo. Jeûeli nie jest tego za duûo, moûna próbowaê retuszu. Czasem, jak to opisaîem powyûej, daje niezîe wyniki. Piâta ilustracja pokazuje poczâtek kolejnych etapów normalnego malowania w HAM. Najpierw wykonaîem sylwetkë ryby czerniâ z palety podstawowej. Nie próbujcie wykonywaê operacji FILL (wlewania koloru) do takiego ksztaîtu. Moûna sië nie doczekaê. O wiele wygodniej rysowaê wypeînione formy (SOLID) z wolnej rëki -- klawiszami [Shift][D]. Poprawki moûna robiê, obcinajâc ksztaît przez malowanie prawym klawiszem myszy -- kolorem tîa. Trwa to wystarczajâco krótko. Taki podkîad sîuûy juû do normalnego malowania -- jak pîótno. Wystarczy zablokowaê za pomocâ STENCIL kolor tîa (szary), i moûna swobodnie pracowaê. STENCIL dziaîa tu trochë inaczej niû normalnie. Na poczâtek dobrze jest nacisnâê przycisk CLEAR, a potem wybraê lewym klawiszem myszy kolor tîa do zablokowania. Okno przycisku TOLERANCE powinno mieê ustawienie zmienione z "4" na "0". Wtedy mamy pewnoôê, ûe dokîadnie taki kolor jest zabezpieczony. Malowanie kolorami HAM jest nawet przyjemne. Mamy do wyboru tyle kolorów, ile chcemy, a jeûeli wybierzemy barwy róûniâce sië tylko jednym parametrem od palety podstawowej, to i rampy czësto prawie nie widaê. Moûna malowaê w dowolny sposób. Wydaje mi sië jednak, ûe najwygodniej uûywaê aerografu. Potem moûna punkty zmiëkczyê, na przykîad przez SMOOTH lub SMEAR. Dobre efekty dajâ teû opcje maîo efektywne w innych trybach, takie jak TRANSLUCENCY i PROCESS. Skrzela ryby wykonaîem przez naîoûenie narysowanego osobno obiektu na rybë pod TRANSLUCENCY. Ostatnia ilustracja pokazuje koïcowy obrazek. Nie udaîo mi sië uniknâê rampy z lewej strony ciemnoniebieskich odcieni tîa, ale w pozostaîych wypadkach nie jest to tak widoczne. Ryba zostaîa mocno zmieniona poprzez nakîadanie na niâ kawaîków materii pod dziaîaniem opcji SMOOTH. Kolory zmieniîy charakter. Na poprzedniej ilustracji przypominaîy swojâ fakturâ kredkë, teraz wyglâdajâ jak namalowane farbâ. Maîe jasnozielone rybki zostaîy naîoûone na tîo kilka razy. Trzy z nich zostaîy zmniejszone i czëôciowo przykryte nowymi fragmentami tîa. Pozostaîe partie namalowaîem w róûny sposób, starajâc sië jednak, aby uûywaê palet z jak najmniejszâ rampâ. Malowanie kolorami HAM jest zupeînie inne niû normalnie. Uûywamy kropek, kresek i plam, ale czëôciej nakîada sië gotowe elementy przygotowane na zapasowej stronie. Wiëkszoôê pracy polega na nakîadaniu kawaîków brusha pod MATTE lub TRANSLUCENCY. Efekt jest dobry lub nie. Pewne partie rozjaôniamy przez TRANSLUCENCY jasnymi (nawet biaîymi) kolorami lub w podobny sposób przyciemniamy. Stosujemy PROCESS -- TINT. Krótko mówiâc, posîugujemy sië czëôciej plamâ niû kreskâ. Bardzo to przypomina malarstwo olejne i jest równie trudne, choê moûe byê równie efektowne. Zaleûy to oczywiôcie od naszego doôwiadczenia w posîugiwaniu sië setkami kolorów naraz. Nie pozostaje nic innego jak eksperymentowanie aû do uzyskania pomyôlnego efektu. * Po opublikowaniu odcinka 21., pt. "Oczy kîamiâ dusza ôpiewa", otrzymaîem list od Czytelnika z Piïczowa. Pisze On, ûe moûna oglâdaê obrazy przestrzenne jeszcze innâ metodâ niû opisane w artykule. Serië cyklicznie zmieniajâcych sië obrazów przeznaczonych dla lewego i prawego oka radzi oglâdaê przez okulary z jednym szkîem przyciemnionym. Moûna teû po prostu przymruûyê jedno oko. Obraz do tego oka (a wîaôciwie z oka do mózgu?) powinien dotrzeê nieco póúniej niû do oka nie przysîoniëtego. Czytelnik, jak pisze, widziaî wraz z bratem obrazy przestrzenne, uzyskane tâ metodâ. Nie bëdë komentowaî, bo dokîadnie tego jeszcze nie przetestowaîem. Proszë sprawdziê. Nie ma nic cenniejszego niû twórcze myôlenie. Dziëkujë za list i zachëcam wszystkich do pracy.