ImageFX w praktyce (cz. 6.) --------------------------- W CIENIU Z pewnoôciâ niejednokrotnie stanëliôcie przed, z pozoru bîahym, problemem, który podczas próby rozwiâzania rozrósî sië do niebotycznych rozmiarów, doprowadzajâc Was do wniosku, ûe "chyba nie da sië tego zrobiê". Tadeusz Talar Nie inaczej byîo w moim wypadku, gdy pewnego dnia potrzebowaîem we wîaônie tworzonej grafice "zasymulowaê" efekt cienia pod pewnym napisem. Powiecie: nic prostszego, przecieû wystarczy uruchomiê dowolny program graficzny (DPaint, Brillance itp.), wczytaê obrazek tîa i brush, wybraê w palecie kolorów kolor cienia, przeîâczyê tryb rysowania na Color (w tym trybie "postawienie" brusha powoduje powstanie figury o ksztaîcie brusha, ale wypeînionej wybranym kolorem z palety, prawie wszystkie znane mi programy malarskie majâ ten tryb), kliknâê raz na ekranie, tworzâc cieï, przeîâczyê tryb rysowania na Matte (brush z powrotem bëdzie rysowany jako brush), ustaliê pozycjë w stosunku do juû "postawionego" cienia tak, by uzyskaê poûâdany efekt, kliknâê i... juû. Niestety, uzyskany opisanym powyûej sposobem cieï jest daleki od ideaîu (choêby dlatego, ûe caîkowicie pokrywa obrazek tîa). Ale wydaje sië, ûe i na to jest stosunkowo prosta rada, tzn. wystarczy umiejëtnie skorzystaê z opcji typu Transluency (z DPainta), czyli moûliwoôci ustawienia "przezroczystoôci" stawianego brusha. W czym wiëc tkwi problem? Odpowiedú jest prosta: w jakoôci i realistycznoôci uzyskanego efektu cienia. Nie ma wyjôcia. Trzeba wytoczyê najciëûsze dziaîa, tzn. posîuûyê sië ImageFX-em. Udostëpniane przez program tryby pracy i "narzëdzia" pozwalajâ na podejôcie do "problemu cienia" na kilka róûnych sposobów. Ja chciaîbym przedstawiê trzy, choê myôlë, ûe "giëtkoôê" i bogactwo opcji programu zachëci Was do znalezienia wîasnych sposobów na "cieï". I. Delikatnie Pierwszy, czësto spotykany cieï, to ten, który moûemy zobaczyê, gdy w otoczeniu "rzucajâcego" go obiektu znajdujâ sië silne úródîa rozproszonego ôwiatîa i jedno dominujâce, ostre. Powstaje wtedy efekt delikatnego cienia, nieznacznie, ale wyraúnie, rysujâcego sië na tle. Od strony ImageFX-a realizacja tego efektu jest bardzo prosta i wyglâda nastëpujâco. Uruchamiamy program, klikamy na Load i wczytujemy obrazek tîa. Nastëpnie w panelu Toolbox klikamy na gadûecie Brush, z pojawiajâcego sië panela wybieramy Load Brush i wczytujemy brush, który ma "rzucaê cieï". Teraz po wciôniëciu klawisza [F6] pojawi sië panel, sîuûâcy do deklaracji parametrów rysowania -- Drawing Options. Klikajâc na gadûecie obok napisu Mode (patrz rys. 1.), przestawmy go z pozycji Matte na Darken. Kliknijmy na Okey i na tle, w odpowiednim miejscu "poîóûmy cieï". W trybie Darken ImageFX nieznacznie "przyciemni" obszar o ksztaîcie tîa w miejscu, gdzie kliknëliômy. Jeszcze raz wciônijmy klawisz [F6] i z powrotem przeîâczmy tryb na Matte. Ustawmy brush w stosunku do "poîoûonego cienia" tak, aby caîkowity efekt speîniaî nasze oczekiwania (kierunek padania ôwiatîa, odlegîoôê od cienia itd.) i klikajâc umieôêmy brush w tym miejscu. II. Ostro W pewnych wypadkach uzyskany poprzedniâ metodâ efekt nie jest wystarczajâcy. Jeûeli wyimaginowane úródîo ôwiatîa jest znacznie silniejsze od ôwiatîa dopeîniajâcego, cieï powinien byê wyraúniejszy. Niestety, ImageFX w wersji 1.5 nie ma regulacji siîy dziaîania trybu Darker (w wersji 2.0 -- tak), dlatego w celu uzyskania bardziej wyraúnego cienia proponujë skorzystaê z nieco innego algorytmu dziaîania. Wczytajmy wiëc odpowiednie tîo i brush, nastëpnie wybierzmy z palety kolorów kolor czarny, wciônijmy klawisz [F6] -- Drawing Options. By nasz cieï byî wyraúniejszy niû poprzednio, ustawmy zamiast trybu Darker tryb Color, a suwak Blend, decydujâcy o stopniu "przezroczystoôci" rysowanego elementu, ustawmy na 50%. Kliknijmy na Okey i w wybranym miejscu tîa "poîóûmy cieï". W celu obejrzenia peînego efektu, w odpowiednim miejscu postawmy brush w trybie Matte. Obszar cienia bëdzie teraz bardziej widoczny. Warto pamiëtaê, ûe stopieï intensywnoôci cienia moûna regulowaê za pomocâ wspomnianego suwaka Blend w panelu Drawing Options (im wyûsza wartoôê procentowa, tym "mocniejszy cieï") oraz ûe w tej metodzie cienie mogâ mieê inne kolory, jeûeli wybierze sië zamiast czarnego inny kolor z palety kolorów. III. Miëkko O ile w wypadku powyûszych dwóch przykîadów moûna zamiast ImageFX uûyê innych programów malarskich i osiâgnâê zbliûone efekty (okupione najprawdopodobniej wiëkszym nakîadem pracy), o tyle do trzeciego rodzaju cienia ImageFX wydaje sië wrëcz niezbëdny. Spróbujmy zasymulowaê cieï, jaki rzucajâ obiekty w pochmurny dzieï. Sytuacja jest wtedy taka, ûe wîaôciwie nie ma úródîa ostrego ôwiatîa, a cienie majâ bardziej nieregularne ksztaîty i miëkko przechodzâ w tîo. Wczytujemy wiëc znowu odpowiednio obrazek tîa oraz brush, nastëpnie wybieramy kolor czarny z palety kolorów i kilka razy wciskamy klawisz [o] (Outline). Spowoduje to, ûe do naszego brusha bëdzie krokowo dodawany czarny obrys. Gdy juû odpowiednio "napëcznieje", wciskamy klawisz [F6] i ustawimy tryb na Color, suwak Blend na, powiedzmy, 55%. I tu nowinka. Gadûet obok napisu Edge (ang. krawëdú) ustawmy w pozycji Feather In, a suwaczek regulujâcy natëûenie tego efektu (pod spodem obok napisu Radius) ustalmy na liczbie równej lub nieco wiëkszej od liczby uderzeï w klawisz [o] podczas dodawania obrysu. W momencie "poîoûenia" brusha opcja Feather In powoduje îagodne przejôcie z koloru otaczajâcego brush tîa do koloru brusha, przy czym rozmiar przejôcia jest liczbâ w pikselach, ustawianâ suwaczkiem obok napisu Radius. W ten sposób nastëpuje "rozmycie" krawëdzi brusha (patrz rys. 2.). Cieï mamy gotowy, wczytajmy wiëc jeszcze raz brush z dysku i umieôêmy go we wîaôciwym miejscu. Moûna równieû wciskaê kombinacjë klawiszy [Shift] i [o], co stopniowo bëdzie zdejmowaê niepotrzebny obrys, ale z praktyki wiem, ûe rzadko udaje sië przywróciê oryginalny wyglâd brusha. Jak juû napisaîem, zaprezentowane powyûej sposoby otrzymywania efektu cienia nie wyczerpujâ wszystkich moûliwoôci, jakie oferuje ImageFX. Posiadajâc ten bardzo dobry program moûna nieco popuôciê wodze fantazji i pogalopowaê w nieosiâgalne dla innych programów zakresy. W swych bojach z cieniem próbowaîem wielokrotnie jeszcze jednego powszechnie spotykanego (na wszelkiego rodzaju plakatach reklamowych) efektu, a mianowicie stopniowego zanikania narysowanego na rysunku elementu i jednoczesnego nikniëcia cienia rzucanego przez ten element. By okreôliê to zjawisko nieco dokîadniej, wystarczy spojrzeê na rysunek nr 3. A teraz, jak to sië robi. W wykonaniu tego efektu oprócz zastosowania ostatniego sposobu tworzenia cienia, skorzystaîem równieû z moûliwoôci, jakie daje uûycie kanaîu Alpha podczas komponowania obrazków (rys. 4.). Na bazie rysunku stanowiâcego tîo tworzymy inny rysunek o tych samych wymiarach, tak by znajdowaî sië na nim element z cieniem, i dla pewnoôci zapisujemy go na dysk. Posiadajâc w buforze gîównym obrazek z cieniem, do bufora Swap wczytujemy obrazek bez cienia, natomiast do bufora Alpha wprowadzamy obrazek z prostokâtem wypeînionym przejôciem (gradient fill) kolorów od czarnego do biaîego lub vice versa o takich rozmiarach i takim umiejscowieniu, by mógî sië w nim zmieôciê element wraz z cieniem (patrz rys. 4.). Teraz klikamy na gadûecie Composite w panelu Toolbox ImageFX-a, ustawiamy gadûet Alpha: na Use As Frisket i klikamy na Merge. Suwak okreôlajâcy wartoôê proporcji îâczenia buforów Main:Swap ustawiamy na 100% i klikamy dwukrotnie na kolejnych gadûetach Okay. Po chwili obrazek jest gotowy. Warto zaznaczyê, ûe stopieï intensywnoôci nikniëcia elementu z cieniem zaleûy generalnie od liczby jaôniejszych kolorów. Im wiëcej odcieni bieli, tym szybciej obiekt bëdzie niknâî (tzn. obraz w buforze gîównym bëdzie zastëpowany przez obraz w buforze Swap). Zainteresowanych szerszym zastosowaniem kanaîu Alpha w programie ImageFX odsyîam do poôwiëconego temu tematowi, pierwszego odcinka cyklu "ImageFX w praktyce", który ukazaî sië w Magazynie AMIGA w styczniu 1995 roku, natomiast wszystkim polecam kolejny, juû za miesiâc, odcinek spotkaï z ImageFX-em, w którym nieco szczegóîów o paletach, kolorach itp.