CO PISZCZY W AMIGACH 4000? O Amidze 4000 rzadko piszemy na naszych îamach. Cena tego komputera powoduje, ûe nie jest on zbyt popularny, ale nie znaczy to, ûe nie jest wart bliûszego poznania. Oto parë sîów o niektórych szczegóîach konstrukcyjnych Amigi 4000. Stanisîaw Szczygieî (Stanley) Amiga 4000 wystëpuje na rynku w dwu wersjach: wyposaûonej w procesor MC68040 i uboûszej, wyposaûonej w procesor MC68EC030. Ogólnie jednak konstrukcja obu modeli jest jednakowa. Jest ona dopracowana, ale jak we wszystkich dzieîach Commodore jest w niej kilka muiejsc, co do których sprzëtowiec moûe mieê zastrzeûenia. Na poczâtek przyjrzyjmy sië przynajmniej niektórym zestawom zworek na pîycie gîównej komputera. Zacznijmy od zworek oznaczonych symbolem CN404. Nie sâ one opisane w podrëczniku komputera, a umoûliwiajâ przyîâczenie wewnëtrzne úródeî dúwiëku (np. z CD-ROM-u), "mieszajâc" ich dúwiëk -- zwykle jest on dostëpny z odtwarzaczy CD poprzez specjalny przewód -- z generatorem brzmieï z samej Amigi. W ten sposób moûemy otrzymaê sygnaî na wyjôciu Amigi z jej zîâcz audio (chinchy)! Nie trzeba wyprowadzaê dodatkowych zîâcz. Warto tylko przy tym pamiëtaê, ûe zwykle poziom synaîu z CD-ROM-ów jest o poîowë niûszy niû poziom sygnaîu dúwiëku, generowanego przez samâ Amigë. Jeôli wiëc mieszamy te sygnaîy, warto nieco dúwiëk z Amigi osîabiê. Rozkîad poîâczeï na zworce jest nastëpujâcy: Pin 1.: audio lewy -- wejôcie; Pin 2.: masa; Pin 3.: audio prawy -- byîo wejôcie. A oto znaczenie innych zworek: J351: Instalowanie napëdu DF1. Zwarta: Informuje system, ûe zainstalowany jest napëd DF1 jako napëd niskiej gëstoôci (880 KB). Komputer wówczas wykaûe obecnoôê napëdu DF1 niezaleûnie od tego, czy jest on zainstalowany, czy teû nie! Wynika to ze sposobu obsîugi napëdów dysków przez Amigë -- sama nie potrafi ona rozpoznaê obecnoôci rzadkiej stacji zewnëtrznej. Jeôli wiëc napëd taki jest zainstalowany, konieczne jest poinformowanie komputera o tym w sposób wyraúny, stâd i zworka. Gorzej, gdy zworka jest zwarta, a dysk nie jest podîâczony -- komputer i tak wykaûe jego obecnoôê. No cóû, nawet Amiga 4000 nie jest doskonaîa. Otwarta: Nie ma drugiego napëdu wewnëtrznego dysków bâdú podîâczony jest napëd HD (1,76 MB) jako DF1. Te bowiem napëdy komputer potrafi juû sam rozpoznaê... Kolejna zworka decyduje o sposobie obsîugi pamiëci. W Amigach 4000 wystëpujâ moduîy pamiëci SIMM. Mogâ byê stosowane zarówno moduîy 32-, jak i 36-bitowe (bity parzystoôci sâ wówczas ignorowane). Jak wiemy, w Amigach sâ dwa rodzaje pamiëci: Chip i Fast. Tej pierwszej jest zawsze 2 MB, w postaci jednego moduîu. Natomiast pamiëê Fast moûe byê obsadzana moduîami pamiëci o wielkoôci 1 bâdú 4 megabajty. Jako pamiëê Fast mogâ byê na raz stosowane moduîy tylko jednego typu. J852: Fast RAM SIMM -- rozmiar moduîu 256K: 1M SIMMs -- moduîy 1 MB 1M: 4M SIMMs -- moduîy 4 MB Czas dostëpu ukîadów pamiëci powinien byê nie mniejszy niû 80 ns. Oto jeszcze inna zworka o ciekawym zastosowaniu: oznaczona symbolem J151. Decyduje ona o szybkoôci odczytu z pamiëci ROM. Moûliwe sâ dwa poîoûenia: 160 bâdú 200 nanosekund. Standardowe jest to drugie. Warto jednak spróbowaê przeîâczyê të zworkë -- powoduje to przyspieszenie o jednâ piâtâ odczytu koôci z Kickstartem. Jeôli mamy wystarczajâco szybki ukîad pamiëci ROM, powoduje to przyspieszenie pracy komputera. Jeôli jednak nastâpi nieoczekiwane "zawieszenie" sië pracy, trzeba powróciê do poprzedniej, standardowej, wartoôci. Samâ szybkoôc uûytych w komputerze ukîadów pamiëci ROM moûna odczytaê z symboli oznaczeï na ukîadach scalonych: koïcówka oznaczeï -02 bâdú -20 okreôla ukîady 200-nanosekundowe, koïcówka -15 wersjë 150-nanesekundowâ. Nawet majâc wolniejsze ukîady, warto spróbowaê. Na przykîad w mojej A4000 mimo wolnych ROM-ów szybka obsîuga dziaîa doskonale! J151: ROM Speed: 160 or 200 ns ROMs. 1-2 zwarte: 200 ns ROM (default). 2-3 zwarte: 160 ns ROM. Zworka J231 jest echem prac nad ukîadami AAA. Miaîy one umoûliwiê miëdzy innymi obsîugë do 8 MB pamiëci Chip! Na razie jednak lepiej nie przekîadaê tej zworki -- moûe to doprowadziê do uszkodzenia caîej Amigi. J213: Chip RAM: 2M lub 8M 1-2 Closed: 2M Chip RAM (standard). 2-3 Closed: 8M Chip RAM Jeôli zaô chodzi o samâ pîytë gîównâ, oto szczegóîy dotyczâce jej zasilania. Nic bowiem nie stoi na przeszkodzie wykorzystaê do niej (jeôli jest to konieczne) zasilacz od peceta! przewód ûóîty: +5V pomaraïczowy: +12V niebieski: Ground (Masa) czerwony: -12V brâzowy: Power Good -- sygnaî ten wykorzystywany jest zwrotnie w zasilaczu do sterowania jego pracâ Chwila nad zîâczem do klawitury: otóû jest to zîâcze kompatybilne ze standardem IBM PS/2! Jeôli "padnie" Ci nieodwracalnie klawiatura do czterytysiâczki, moûesz podîâczyê të od peceta. Oto rozkîad poîâczeï: Pin 1: Data Pin 2: nie wykorzystany Pin 3: Ground (masa) Pin 4: +5V (100 mA maksimum) Pin 5: Clock (zegar taktujâcy) Pin 6: nie wykorzystany Na koniec przypomnimy o fakcie, ûe Amiga 4000 (jak i inne modele) w chwili startu (wîâczenia do sieci) dokonuje autotestu wewnëtrznej budowy. Efekt testu wyôwietlany jest w odpowiednim kolorze na ekranie monitora. Oto szczegóîy: Status testu kolor na ekranie opis prawidîowo jasnoszary bâdú czarny Poprawne wykonanie testów sprzëtowych, oprogramowania, prawidîowa inicjalizacja sprzëtu úle czerwony bîâd pamiëci ROM: sprawdziê osadzenie pamiëci w gniazdach uszkodzenie sprzëtowe kart rozszerzeï zielony bîad pamiëci Chip: niepoprwna praca, brak kontaktu w gnieúdzie ukîadu Agnus. niebieski bîad pracy jednego z ukîadów specjalizowanych (custom chip) ûóîty bîâd pracy procesora /****** rysunek do wykonania przez skîad ******/