------------Uwaga! Fargmenty w >...< pochylone--------------- 


LORDS OF THE REALM

<txt>Jeôli ktoô lubi dobre gry strategiczne, tego z 
pewnoôciâ zainteresuje nowa propozycja firmy Impressions.
>Lords of the Realm<, bo to o niej mowa, przenosi nas w okres
ôredniowiecza, na tereny ówczesnej Anglii. Gîównym zadaniem
gracza jest zdobycie korony królestwa.

>Lords of the Realm< to gra kompleksowa, w której obok sfery
militarnej równie waûna jest strona ekonomiczna. Gracz decyduje,
co bëdzie uprawiane lub hodowane na terenie danego hrabstwa.
Dodatkowo musi jeszcze poprzydzielaê swoim poddanym konkretne
zajëcia. Jednych skierowaê do uprawy zboûa, hodowli krów lub
owiec, innych zatrudniê przy wyrëbie lasów lub teû budowie zamku.
Podstawowâ troskâ mâdrego wîadcy jest oczywiôcie zapewnienie
mieszkaïcom swoich posiadîoôci ûywnoôci. Gîodni ludzie na pewno
nie naleûâ do najszczëôliwszych i îatwo wôród nich o choroby. Od
czasu do czasu w niektórych krainach moûna spotkaê kupców. Jest
to doskonaîa okazja do uzupeînienia brakujâcych dóbr i pozbycia
sië tych, które wystëpujâ w nadmiarze. Znajâc jednak zîoôliwoôê
komputera, zazwyczaj wtedy, kiedy najbardziej zaleûy nam na
przykîad na zakupie ûywnoôci, nie uôwiadczysz ani jednego
handlarza. W takich sytuacjach zawczasu naleûy ograniczaê racje
ûywnoôciowe (lepsze to niû póúniejsze skazanie ludnoôci na
totalny gîód), lub teû przetransportowaê potrzebne materiaîy z
hrabstw majâcych nadwyûki.

Gra zostaîa podzielona na kolejne fazy -- odpowiadajâce porom
roku. Zgodnie z nimi zmieniajâ sië potrzeby w gospodarce. Widaê
to chociaûby na przykîadzie rolnictwa -- najwiëcej wolnych râk do
pracy trzeba rezerwowaê sobie na wiosnë i jesieï. Chcâc jak
najwierniej przedstawiê realia ówczesnych czasów, autorzy
wprowadzili nawet symulacjë tzw. trójpolówki i wyjaîawiania
ziemi. Jeôli juû gracz uporaî sië z problemem wyûywienia swoich
poddanych, wczeôniej czy póúniej bëdzie mógî skierowaê czëôê
ludnoôci do bardziej poûytecznych zajëê: pracy w kamienioîomach,
tartakach, kopalniach czy kuúniach. Z tych to bowiem miejsc
dostajemy surowce potrzebne do ewentualnej budowy zamku i
produkcji broni. Oczywiôcie nic nie stoi na przeszkodzie, ûeby
dobra te sprzedaê i uzyskaê sporo gotówki. Przy tym wszystkim
naleûy jednak pamiëtaê, ûe jest to dîugoterminowa inwestycja.
Najpierw pracownicy muszâ zdobyê sporo doôwiadczenia, a nawet i
wówczas wyprodukowanie czegokolwiek zajmie im sporo czasu. Majâc
zgromadzony spory zapas materiaîów i posiadajâc nieco wolnych râk
do pracy moûna myôleê o polepszeniu obronnoôci swojej krainy i
zwiëkszeniu autorytetu wôród sâsiadów. Doskonale nadaje sië do
tego zamek obronny. Zanim jednak zostanie wzniesiony, trzeba
zdecydowaê, jak ma on wyglâdaê. Moûna oczywiôcie posîuûyê sië
kilkoma gotowymi wzorami, jednak najwiëkszâ frajdâ jest
zaprojektowaê sobie wîasnorëcznie swojâ warownië. Jest to
zrealizowane w bardzo atrakcyjny sposób. Wybieramy po prostu
jeden z wielu moûliwych elementów i stawiamy w wybranym przez nas
punkcie ekranu. W zaleûnoôci od tego, jak skomplikowany bëdzie
zamek, róûny jest czas jego budowy i iloôê potrzebnych
materiaîów.

Jak w kaûdym programie strategicznym, nie moûna sië obejôê bez
sfery militarnej. Trzeba przyznaê, ûe jest to jeden z
mocniejszych punktów tej gry. Na duûe uznanie zasîuguje zwîaszcza
duûa realistyka w oddaniu przebiegu kampanii wojennych w owych
czasach. Ûoînierze pochodzâ z poboru, albo teû moûna wynajâê
najemników. Pierwszy sposób jest mniej kosztowny, ale po pierwsze
wcielanie do wojska na pewno nie ucieszy mieszkaïców (im wiëkszy
bëdzie to procent ludnoôci, tym bardziej spadnie poziom
zadowolenia), a poza tym musimy równieû pomyôleê o jakiejô broni
dla tych ludzi, bez której stanâ sië jedynie "miësem armatnim".
Najemnicy z kolei stanowiâ dobrze wyszkolone, zwarte i îatwe w
dowodzeniu oddziaîy, ale sporo kosztuje ich utrzymanie i,
niestety, nie moûna poîâczyê w jednâ armië dwóch zîoûonych z nich
jednostek (z armiâ z poboru moûna!). W kaûdym z tych dwóch
wypadków ûoînierze mogâ korzystaê z jednego z kilku typów
uzbrojenia (najemnicy majâ jednak pod tym wzglëdem bardziej
ograniczone moûliwoôci). Piechota moûe posîugiwaê sië mieczami,
toporami, maczugami lub wîóczniami; îucznicy kuszami i dîugimi
angielskimi îukami, natomiast jazda zawsze uûywa zbroi i mieczy
(kaûdy rodzaj uzbrojenia mogâ wytworzyê kowale, lub teû moûna je
kupiê od handlarzy).

Broï ma swoje lepsze i gorsze strony (mimo ûe kaûdy jej rodzaj
kosztuje tyle samo!), w praktyce okazuje sië, ûe najlepsze sâ
miecze i dîugie îuki. Bitwy, mimo zastosowania pewnych
uproszczeï, sâ caîkiem interesujâco przedstawione. Oddziaîom
pogrupowanym w zaleûnoôci od rodzaju uûywanej broni moûna wydawaê
proste rozkazy: marsz, zmiana frontu formacji i oddanie salwy z
broni dalekiego zasiëgu (tylko dla îuczników i kuszników). Walka
rozgrywa sië w zasadzie w czasie rzeczywistym (brak podziaîu na
fazy), moûna jedynie zatrzymywaê na chwilë grë i wydaê rozkazy.
Rozstrzygniëcie bitwy nastëpuje, jeôli jedna ze stron zostanie
caîkowicie unicestwiona, ucieknie z pola walki (ginie przy tym
sporo ûoînierzy), ewentualnie ktoô sië podda.

Kaûdy oddziaî ma swój indywidualny wskaúnik morale -- im jest on
wyûszy, tym oddziaî lepiej walczy, natomiast kiedy spadnie do
zera, jednostka ulega rozproszeniu, mimo ûe moûe jeszcze mieê w
swoich szeregach sporo ludzi. W trakcie walki premiowane sâ
manewry okrâûania - nawet majâc mniej ûoînierzy daje sië w ten
sposób zniszczyê liczniejszego przeciwnika. Doskonaîym "teamem"
okazujâ sië byê poîâczone jednostki îuczników i rycerzy. Ci
pierwsi osîabiajâ najpierw przeciwnika, pozwalajâc bardziej
ruchliwym i potëûniej wyposaûonym towarzyszom dokoïczyê robotë.
Czasami przyjdzie nam zdobywaê cudze zamki albo broniê sië we
wîasnych. Ten fragment gry jest równie ciekawie przedstawiony.
Wymiana ognia z katapult, zasypywanie fos, czy teû ataki z drabin
to podstawowe "atrakcje". Bardziej cierpliwym pozostaje po prostu
blokada zamku i zmuszenie jego obroïców gîodem, aby sië poddali.

We wszystkich kampaniach militarnych zachowano duûy poziom
realizmu, który, niestety, nieczësto zdarza sië w innych grach
tego typu. Doskonaîym przykîadem jest tutaj uwzglëdnienie faktu,
ûe kaûda jednostka musi byê przecieû zaopatrywana w ûywnoôê. W
>Lords of the Realm< ûoînierze korzystajâ z prowiantu
znajdujâcego sië w krainie, w której aktualnie przebywajâ. Trzeba
to uwzglëdniê w swoich planach, gdyû moûe sië okazaê, ûe bardzo
szybko zarówno ludnoôê, jak i oddziaîy bëdâ gîodowaê, co dla tych
ostatnich oznacza spadek morale i liczebnoôci.

To co jeszcze moûna by byîo ulepszyê w sferze militarnej, to
zróûnicowanie rodzajów terenu, na jakim rozgrywajâ sië bitwy. Na
pewno wprowadzenie takich elementów, jak lasy, rzeki itp. daîoby
zdecydowanie wiëksze pole do popisu wszystkim strategom. Gra
jest, oczywiôcie, znacznie bogatsza we wszelkiego rodzaju opcje.
Zostaîy wymienione przeze mnie jedynie niektóre z nich, to znaczy
te, które, moim zdaniem, byîy najwaûniejsze. Warto jedynie
wspomnieê, ûe w grze wystëpuje caîa sfera dyplomatyczna, opcja
umoûliwiajâca zlecenie gospodarowania majâtkiem sterowanemu przez
komputer zarzâdcy, no i oczywiôcie liczne operacje natury czysto
informacyjnej.

Gra jest bardzo dobrze wykonana, dotyczy to zarówno wersji
AGA-owej, jak i dla pozostaîych Amig. Grafika, jak na program
strategiczny, jest bardzo dobra. Gra, mimo sporego stopnia
skomplikowania, jest doôê przyjemna w obsîudze. Operuje sië na
ikonkach wyobraûajâcych najrozmaitsze czynnoôci. Nieco zaniedbano
stronë muzycznâ, co jednak w tego typu programach nie jest aû tak
waûne. Warto na koniec wspomnieê, ûe róûnica w czasie, jaka miaîa
miejsce miëdzy wprowadzeniem na rynek wersji dla PC i Amigi,
wyszîa amigowcom na zdrowie. Po prostu wykorzystano ten okres na
poprawienie wiëkszoôci niedociâgnieê i tak na przykîad w wersji
amigowej znacznie usprawniono i podniesiono poziom inteligencji
komputera. Moim skromnym zdaniem >Lords of the Realm< jest jednym
z najlepszych programów strategicznych, jakie wydaîa w ostatnim
czasie firma Impressions.

<przyp>Roman Sadowski
 
<r>
>Lords of the Realm<

Impressions

Grafika 8

Dúwiëk 5

Pomysî 8

Atrakcyjnoôê 8

Ogólnie 8

OCS/ECS Tak

AGA Tak

Pamiëê od 1 MB

HD Tak

Dyski 3