Test ADORAGE 2.5 AGA Do redakcji Magazynu AMIGA trafiîa najnowsza wersja jednego z najlepszych produktów niemieckiej firmy proDAD, czyli program, a wîaôciwie pakiet, Adorage 2.5 AGA. Tadeusz Talar Tych Czytelników, którzy do tej pory nie zetknëli sië z tym ôwietnym "kawaîkiem softu" (jak mawia mój znajomy), informujë, iû gîówny element tego pakietu, czyli program Adorage, sîuûy do tworzenia pîynnych animacji w rewelacyjnym, opracowanym równieû przez firmë proDAD, standardzie SSA, a wîaôciwie jego mutacji, standardzie ADO1. Animacje te sâ generowane poprzez wykonanie oferowanych przez program efektów na obrazkach IFF. Efekt moûna takûe zapisywaê jako sekwencjë, odpowiadajâcych animacji SSA, obrazków IFF. Umoûliwia to, w poôredni co prawda, ale bardzo prosty, sposób, otrzymanie animacji w formacie ANIM, poprzez póúniejsze "sklejenie" tych obrazków za pomocâ np. Deluxe Painta. Jednym sîowem jest to doskonaîe "narzëdzie" przy wszelkich pracach graficznych, wymagajâcych naprawdë "nietuzinkowych" efektów animacyjnych. Idealnym polem zastosowaï jest Desktop Video, czyli prace wykorzystujâce nasz ukochany komputer w poîâczeniu z technikâ wideo. Nawiasem mówiâc, pierwszy czîon nazwy programu, tzn. ADO, jest nazwâ zestawu firmy Ampex, czyli stacji graficznej sprzëgniëtej z magnetowidami, sîuûâcego do tworzenia bardzo dynamicznych efektów na "ûywym" obrazie wideo. Kosztuje to cudo dziesiâtki tysiëcy dolarów (mowa oczywiôcie o najtaïszej wersji). Adorage wspomniane wyûej efekty tworzy co prawda z obrazków IFF, ale jest ponad 1000 razy taïszy. Zanim przejdë do omówienia ulepszeï, wprowadzonych w nowej wersji Adorage, kilka sîów o zawartoôci dwóch dyskietek, znajdujâcych sië w firmowym pudeîku. Uûycie sîowa "pakiet" w odniesieniu do Adorage 2.5 AGA jest jak najbardziej uzasadnione. Oprócz gîównego programu i znanego z poprzednich wersji, uruchamianego z poziomu Shella, odtwarzacza animacji ADOPlay (dawna nazwa SSAPlay przez przypadek chyba nie zostaîa zmieniona w komunikatach wyôwietlanych przez ten program), otrzymujemy równieû inne, bardzo uûyteczne "narzëdzie", tzn. program Konrad. Obecnoôê tego programu jest, ze strony firmy proDAD, celnym strzaîem w oczekiwania dotychczasowych uûytkowników Adorage. Za jego pomocâ moûna bowiem w bardzo przyjemny sposób przetworzyê kaûdy obrazek, nie tylko w formacie IFF, ale i GIF, tak by mógî byê on poddany efektom oferowanym przez Adorage. Dla "nie wtajemniczonych" dopowiem tylko, ûe Adorage operuje na obrazkach IFF w trybie lo-res lub hi-res interlace oraz liczbie kolorów nie przekraczajâcej 256. Poza tym powstaîa wskutek zastosowania efektów animacja SSA zawiera informacjë tylko o jednej palecie kolorów. Jeûeli obrazki nie speîniaîy powyûszych warunków, przygotowanie ich do wykorzystania w Adorage byîo procesem doôê ûmudnym. Teraz jest Konrad, który nie doôê, ûe odpowiednio przeskaluje obrazki i nada im okreôlonâ liczbë kolorów, to na dodatek ustali dla nich wspólnâ paletë barw. Ale o tym za chwilë, a teraz... Instalacja Na wstëpie waûna uwaga. Uûywanie programu Adorage nie wymaga twardego dysku. Moûna go uruchomiê bezpoôrednio z dyskietki. Uwaga ta nie odnosi sië do programu Konrad, który dostarczany jest w postaci spakowanej i musi zostaê zainstalowany na twardym dysku. Z wîasnej praktyki wiem jednak, ûe efektywna praca w Adorage wymaga instalacji tego programu na twardym dysku, zwîaszcza ûe animacje SSA, nawet bëdâce wynikiem zastosowania efektów na obrazkach o niûszej rozdzielczoôci i mniejszej liczbie kolorów, zajmujâ tyle pamiëci, ûe czësto nie mieszczâ sië na dyskietce. Jak juû napisaîem, pakiet zawiera dwie dyskietki. Na pierwszej z nich znajduje sië Adorage, ADOPlay i przykîadowa animacja, zawartoôê drugiej zaô stanowi spakowana (inaczej mówiâc instalacyjna) wersja programu Konrad oraz pliki zawierajâce opisy programów w formacie AmigaGuide. Kaûda z dyskietek zawiera takûe ikonë, pozwalajâcâ zainstalowaê jej zawartoôê na twardym dysku, dziëki temu moûemy przenieôê np. tylko program Adorage lub tylko Konrada. Przyjëta przez firmë proDAD metoda instalacji elementów pakietu jest doôê oryginalna, ale jednoczeônie bardzo prosta. Wystarczy "przenieôê" ikonë podpisanâ "HDInstall" na ikonë twardego dysku, gdzie chcemy zainstalowaê zawartoôê dyskietki, a nastëpnie uruchomiê instalacjë poprzez dwukrotne klikniëcie na "przeniesionej" ikonie. Spowoduje to odpowiednio, dla dyskietki z programem Adorage, utworzenie na twardym dysku katalogu Adorage i skopiowanie tam zawartoôci pierwszej dyskietki, a dla programu Konrad, utworzenie katalogu o tej samej nazwie i instalacjë w nim programu oraz wymaganego przez niego ôrodowiska SSA, a takûe skopiowanie plików baz AmigaGuide z dodatkowymi informacjami o obydwu programach. Powyûszy opis pokazuje obrazowo metodë instalacji, stosowanâ przez firmë proDAD. Poniewaû wszystkie operacje wykonywane sâ automatycznie, po uruchomieniu procesu pozostaje nam tylko odczekaê do jego zakoïczenia. Adorage Sercem pakietu jest oczywiôcie program Adorage. W dostarczonej wersji zmieniono nieco jego wyglâd (rys. 1.). Dotyczy to zwîaszcza sekcji efektów. Spotykane w niektórych starszych mutacjach tego programu, sîowne opisy gadûetów, zostaîy zastâpione przez ich graficzne odpowiedniki. Pozostaîe elementy tzw. interfejsu uûytkownika oraz ich rozmieszczenie nie ulegîy zmianie, stâd przesiadka na nowâ wersjë programu jest wîaôciwie bezbolesna. Przybyî natomiast nowy gadûet, opisany jako "Auschnitt Maske", zwiâzany bezpoôrednio z pierwszâ wprowadzonâ nowinkâ. Do tej pory, podczas dokonywania transformacji byîy wykorzystywane wszystkie kolory obrabianego obrazka. Powodowaîo to, zwîaszcza wtedy, gdy chcieliômy odtworzyê takâ animacje na "ûywym obrazie" wideo poprzez genlock, powstawanie nieciekawego efektu, polegajâcego na przesîanianiu przez fragment obrazka o kolorze 0 (który z reguîy dla obrazu wideo jest "przezroczysty") fragmentów o innych kolorach. Jaki to wywoîywaîo skutek, najlepiej moûna byîo sië przekonaê podczas wykonywania efektu "odginanej kartki" (rys. 2.). Teraz, w nowej wersji programu, moûna wyîâczyê uûywanie koloru 0 podczas kreowania efektów poprzez ustawienie "Auschnitt Maske" (zapala sië widoczna na tym gadûecie "czerwona dioda"). Wydawaê by sië mogîo, ûe jest to drobiazg, ale z mojej praktyki znowu dopowiem, iû bardzo czësto wykorzystujâc Adorage w produkcjach wideo, wîaônie tej moûliwoôci najbardziej mi brakowaîo. Adorage w wersji 2.5 AGA potrafi operowaê na dowolnych obrazkach IFF, pod warunkiem, ûe bëdâ one w trybie interlace, o liczbie kolorów maksymalnie 256. Nadal jednak nie jest moûliwa obróbka obrazków w HAM-ie, jest to o tyle dziwne, ûe inny, ôwietny zresztâ, produkt firmy proDAD -- program ClariSSA, ma të moûliwoôê. Z punktu widzenia zastosowaï w Desktop Video -- waûna informacja: obrazki mogâ mieê tryb overscan. Lista efektów, oferowanych przez program, wzbogaciîa sië o kilka nowych. Nie sposób o nich pisaê, bo trzeba je po prostu zobaczyê. Produkt dziaîania jednego z nich moûecie zobaczyê na rys. 3. Generalnie muszë przyznaê, ûe wyniki otrzymane przy uûyciu nowych efektów, bardzo trudno byîoby uzyskaê za pomocâ innego oprogramowania. W Adorage wykonuje sië je bardzo komfortowo i szybko. Nawiasem mówiâc, nowa wersja programu dokonuje obliczeï odczuwalnie szybciej niû wersje poprzednie. Byê moûe po przeczytaniu powyûszych wierszy jesteôcie nieco rozczarowani stopniem udoskonaleï programu Adorage, dlatego teû teraz wîaônie chciaîbym przedstawiê Wam najwiëkszâ nowinkë, która zadecydowaîa zapewne o pojawieniu sië przyrostka ".5" obok liczby "2" w numerze wersji programu. Jest niâ oczywiôcie ôwietny dodatek do programu gîównego, czyli Konrad ----------------( rys. 4 )------------------------- Jest to program sîuûâcy do konwersji, a wîaôciwie przystosowania obrazków do wymagaï stawianych przez program Adorage. To lakoniczne zdanie nie oddaje zapewne faktu, jak uûytecznym narzëdziem jest Konrad, dlatego postaram sië przedstawiê Wam ten program nieco bliûej. Podczas uûywania Adorage napotykamy zazwyczaj na dwa podstawowe problemy. Po pierwsze tworzenie animacji skîadajâcej sië z kilku efektów i kilku obrazków narzuca kolejne ograniczenie, wynikajâce tym razem ze specyfiki formatu SSA. Tym ograniczeniem jest to, ûe animacja SSA moûe mieê tylko jednâ paletë kolorów. W wypadku kreowania przy uûyciu Adorage animacji skîadajâcej sië z sekwencji efektów wszystkie poddawane efektom obrazki muszâ mieê tâ samâ paletë kolorów i mieê ten sam rozmiar. Po drugie w Adorage moûemy wczytaê obrazek, bëdâcy tîem dla wybranego przez nas efektu. Podobnie jak w pierwszym wypadku musi on jednak mieê identyczne parametry (rozmiar, liczba kolorów, ew. overscan) z parametrami obrazka poddawanego efektowi. Normalnie musieliômy w sposób "rëczny" (np. przy uûyciu DPainta) przetworzyê obrazki tak, by speîniaîy powyûsze wymagania, lub teû korzystaê z programów "image processing" (np. ADPro, ImageFX itp.), lecz teraz jest Konrad, który przystosuje wskazane przez nas obrazki w sposób "automatyczny". Jak przystaîo na "rasowy" konwerter grafiki, Konrad potrafi przetwarzaê nie tylko dowolne obrazki IFF, ale równieû i GIF. Moûna je, w zaleûnoôci od potrzeb, przeskalowaê na lo-res lub hi-res interlace, ustawiê odpowiedni overscan (bez, Text, Grafik lub Video) i ustaliê liczbë kolorów w obrazku wyjôciowym (od 8 do 256). Dodatkowo moûna wybraê jakoôê wyjôciowego obrazka na roboczâ ("Gering") i najwyûszâ ("Hochwertig"), okreôliê, czy podczas konwersji majâ byê przetwarzane równieû piksele obrazka o kolorze 0, i wybraê kolor tîa. W wypadku wskazania kilku obrazków naraz, Konrad przetworzy je wedîug ustawionych parametrów i dodatkowo utworzy wspólnâ paletë. Efekt konwersji, czyli kopie (oryginaîy pozostajâ nietkniëte) obrazków o zadanych parametrach, zostaje zapisany w katalogu zdefiniowanym w polu obok ikony z dyskietkâ (patrz rys. 4.) do plików o nazwach takich jak oryginaîy. Jak wiëc widzicie, Konrad jest skutecznym "lekarstwem" na opisywane problemy, czyniâc pracë z Adorage îatwâ, miîâ i przyjemnâ. Na marginesie warto zaznaczyê, ûe jak wynika z oferowanych funkcji, moûe on byê uûywany jako uniwersalny konwerter plików graficznych IFF i GIF, pamiëtajâc tylko, ûe na pewno jakoôê obrazków wyjôciowych nie bëdzie tak wysoka, jak w klasycznych programach "image processing". Przykîad konwersji obrazka przy uûyciu programu Konrad moûecie zobaczyê na rys. 5. Na zakoïczenie prezentacji Konrada chciaîbym zwróciê Waszâ uwagë na jego îadne opracowanie graficzne oraz logicznie i funkcjonalnie rozplanowany tzw. interfejs uûytkownika. Podoba mi sië zwîaszcza pomysî z podglâdem obrazków przeznaczonych do konwersji. W tym miejscu tego artykuîu wypadaîoby, bym napisaî kilka uwag krytycznych pod adresem prezentowanego pakietu. Udaîo mi sië znaleúê tylko kilka, które opiszë w punktach: ADORAGE -- nie moûna przerwaê generowania efektu, -- w wypadku usuwania z animacji jednego efektu, usuwane sâ jednoczeônie wszystkie efekty po nim nastëpujâce, -- podczas zaznaczania zakresu poddawanego efektowi, zdarza sië (dla obrazków o palecie kolorów, w których kolor 0 i 1 sâ do siebie bardzo podobne), ûe sîuûâca do tego celu ramka nie jest widoczna, -- skrypt moûe zawieraê tylko jeden efekt IN i jeden OUT, -- po uruchomieniu, a zwîaszcza podczas tworzenia efektu, program przydziela sobie prawie caîy czas procesora, nie jest to wîaôciwie wada, ale dla tych z Was (w tym i mnie), którzy lubiâ korzystaê z multitaskingu Amigi, bëdzie to niemiîa niespodzianka, KONRAD -- niezbyt dobra konwersja na obrazek o mniejszej liczbie kolorów, -- przydaîyby sië jakieô lepsze algorytmy ditheringu, -- czasami (czyt. bardzo rzadko), próba przerwania konwersji powodowaîa zawieszenie systemu poîâczone z "artystycznym" chaosem na ekranie, ADOPLAY -- zmieniono nazwë programu z SSAPlay na ADOPlay, ale zapomniano o zmianie odpowiednich komunikatów w samym programie, pwstaje doôê ômieszny efekt, np. w Shellu wpisujemy ADOPlay bez parametru, a otrzymana informacja poucza nas w ten sposób: USE: SSAPlay [Optionen] oczywiôcie powinno byê inaczej, tzn.: USE: ADOPlay [Optionen] Uwaûam jednak ûe sâ to drobiazgi w porównania z ogromnymi zaletami opisywanego pakietu. Celowo nie wspominam o problemie jëzyka, w jakim komunikuje sië z nami program, poniewaû oprócz opisywanej niemieckiej istnieje równieû angielska wersja jëzykowa Adorage. Na zakoïczenie tego artykuîu pozwolë sobie na maîâ dygresjë. Kaûdy program, bez wzglëdu na swojâ funkcjonalnoôê, wraz z upîywem czasu po prostu sië starzeje. Uûytkownicy, przyzwyczajeni do specyficznej obsîugi i z reguîy niechëtnie zmieniajâcy swe upodobania, z niecierpliwoôciâ oczekujâ nowego wcielenia ulubionej aplikacji, jeszcze lepiej odpowiadajâcego ich potrzebom. Niestety, czësto juû pierwszy kontakt z nowâ wersjâ programu pokazuje, ûe owszem, zmieniono duûo, ale przede wszystkim to, co byîo maîo istotne w normalnym uûytku, wrëcz ograniczajâc sië czasem jedynie do zmiany kilku gadûetów i obowiâzkowej aktualizacji numeru wersji, i to co najmniej o jednâ jednostkë. A tymczasem konkurencja daleko, daleko w przodzie. Dlatego zalecam Wam bardziej krytyczne podchodzenie do nowych wersji programów i, zanim wydacie pieniâdze, zwracanie uwagi na to, czy ulepszenia w nich zawarte sâ dla Was istotne. W wypadku programu Adorage, zmiany wprowadzone przez firmë proDAD, trafiîy w przysîowiowâ "dziesiâtkë", podnoszâc pozycjë tej aplikacji w klasie programów sîuûâcych do tworzenia efektów na nieosiâgalny dla konkurencji poziom. Dodatkowâ zaletâ jest stosunek ceny do jakoôci dziaîania. Program zatem na pewno wart jest wydanych na niego pieniëdzy. W momencie gdy piszë te sîowa, Adorage nie jest dostëpny w Polsce. Z informacji, jakie uzyskaliômy, wiemy jednak, ûe proDAD prowadzi rozmowy z najwiëkszymi dealerami z Polski. Niewykluczone zatem, ûe w chwili, gdy bëdziecie czytaê ten artykuî, program bëdzie juû moûna nabyê. Postaramy sië o tym poinformowaê, a jednoczeônie spróbujemy wpîynâê na potencjalnego dystrybutora, aby zaopatrzyî program w polskâ instrukcjë. Program dziaîa na dowolnej Amidze (nawet z 1 MB, choê korzystanie z Adorage z tak niewielkâ pamiëciâ jest rodzajem masochizmu). Zalecanâ konfiguracjâ sâ 2 MB pamiëci RAM i twardy dysk (na przykîad A1200 HD). UWAGA: Na Amigach bez ukîadów AGA nie bëdzie moûliwe korzystanie z peînej palety barw Program: ADORAGE 2.5 AGA Producent: proDAD, Fedelestrasse 24, 78194 Immendingen, tel. (0049) 7462 6903, fax (0049) 7462 7435 Cena: 240 DM Ocena: 9/10